همه چیز درباره لاس گئل یا لاس گال در هارگیسا، سومالي

لاس گئل یکی از قدیمی‌ترین و بهترین سایت‌های هنر صخره‌ای در شاخ آفریقا است و شامل نقاشی‌های باستانی است که قدمت آن‌ها به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. این پناهگاه‌های صخره‌ای که در سال ۲۰۰۲ توسط یک تیم از باستان‌شناسان فرانسوی کشف شد، دارای تصاویر ظریف و رنگارنگی از حیوانات، انسان‌ها و صحنه‌های آیینی است که با استفاده از رنگ‌های اخرای قرمز، سفید، سیاه و زرد بر روی 

سنگ‌ها نقاشی شده‌اند.

این شامل برخی از قدیمی‌ترین سنگ نگاره‌های شاخ آفریقا است که قدمت آن‌ها به دوره‌ای بین قرن بیستم تخمین زده می‌شود. 3500 تا 2500 قبل از میلاد.

Laas Geel ترکیبی از کلمات سومالیایی laas (چاه) و زرد (شتر) است. در ترجمه آزاد به معنای گودال شتر است.

در این تصاویر بیشتر گاوهایی با کوهان به همراه انسان‌ها نشان داده شده‌اند که احتمالاً نشان‌دهنده اهلی‌سازی اولیه حیوانات و اهمیت گاوها در فرهنگ باستانی سومالی است. این آثار به دلیل پناهگاه طبیعی که غارها فراهم کرده‌اند، از فرسایش محافظت شده و به‌خوبی حفظ شده‌اند.

لاس گئل به عنوان یک گنجینه تاریخی و فرهنگی منحصربه‌فرد شناخته می‌شود و برای باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به فرهنگ باستانی شرق آفریقا ارزش بالایی دارد. با این حال، به دلیل موقعیت دورافتاده و شرایط سیاسی منطقه، بازدید از این مکان محدود است و معمولاً از طریق راهنمایان محلی یا آژانس‌های گردشگری انجام می‌شود.

هدف اصلی این اکسپدیشن، یافتن و مستندسازی غارها و صخره‌ها، مشخص کردن دوره تاریخی زمانی بود که تولید و تجارت در این منطقه رخ می‌داد. Laas Geel در شرایط عالی کشف شد و امروزه تمام سنگ نگاره ها هنوز به وضوح روی صخره ها قابل مشاهده هستند.

سنگ نگاره ها حیوانات وحشی (سگ و زرافه) و دام از جمله گاو و گاو نر را به تصویر می کشند. همچنین چوپانانی وجود دارند که اعتقاد بر این است که سنگ نگاره ها را در دوران ماقبل تاریخ ایجاد کرده اند.

سنگ نگاره های نزدیک Laas Geel به همان سبک متمایز اتیوپیایی-عربی مانند سایر سنگ نگاره ها هستند، مانند نزدیک Dhambalin و Karinhegane که در سومالی لند نیز قرار دارند.

گاوها منزوی یا در گروه‌های تا پانزده تایی به نظر می‌رسند، اگرچه نمی‌توان بازنمایی واضحی از گله‌ها را مشخص کرد، و اغلب با پیکره‌های انسانی با شکلی بسیار استاندارد مرتبط می‌شوند: از جلو با دست‌هایی دراز به طرفین و پوشیدن نوعی لباس به تصویر کشیده می‌شوند.

پیراهن، معمولا سفید سرها کوچک هستند و گاهی اوقات با هاله ای از خط تیره های شعاعی به عنوان تاج احاطه شده اند. این فیگورها همیشه مربوط به گاوها هستند، چه در زیر گردن، بین پاها یا پشت قسمت عقبی. در برخی موارد آنها یک کمان، یک چوب یا یک سپر حمل می کنند. در کنار انسان و گاو، سگ ها نیز به خوبی نمایش داده می شوند که معمولاً در نزدیکی پیکره های انسان قرار می گیرند. 

حیوانات دیگر بسیار کمیاب‌تر هستند: برخی از چهره‌ها می‌توانند با بز، میمون و دو تصویر تنها از یک زرافه مطابقت داشته باشند. در سرتاسر بیشتر پانل ها، نمادهای هندسی نیز نشان داده می شوند که اغلب گاوها را احاطه کرده اند.

بر خلاف بسیاری از مکان‌های هنری صخره‌ای دیگر، Laas Geel دقیقاً به لطف کاوش‌های انجام شده در یکی از پناهگاه‌ها توسط تیم فرانسوی که این مکان را مستند کرده است، تاریخ‌گذاری شده است.

در حین کاوش بخش‌هایی از دیوار صخره‌ای رنگ‌شده به دست آمد و به همین دلیل باستان‌شناسان گاهشماری از اواسط هزاره چهارم تا اواسط هزاره سوم را پیشنهاد کرده‌اند که یکی از قدیمی‌ترین شواهد اهلی‌سازی گاو در شاخ آفریقا و قدیمی‌ترین هنر صخره‌ای شناخته شده است. سایت در این منطقه متأسفانه، اگرچه استخوان‌های گاو از حفاری‌ها به دست آمد، اما برای تعیین اینکه آیا آنها با حیوانات اهلی یا وحشی مطابقت دارند، بسیار ضعیف نگهداری شدند.

زمانی که لاس گیل کشف شد، مکانی منحصر به فرد در نظر گرفته شد و اگرچه ویژگی های کلی آن با سبک به اصطلاح اتیوپی-عربی مطابقت داشت، ویژگی های سبک خاص آن هیچ شباهتی در هنر صخره ای منطقه نداشت. 

 با افزایش تحقیقات، برخی از سایت‌های دیگر، مانند داگا کور، دامبالین و کارین هاگان، تصاویری مشابه با تصاویر لاس گیل ارائه کرده‌اند، در نتیجه ایده سبک متمایز "Laas Geel" را تقویت می‌کنند که با این وجود باید در داخل تفسیر شود.

Laas Geel نمونه شگفت انگیزی از پتانسیل هنر صخره ای آفریقایی است که هنوز در انتظار کشف و مطالعه است. نه تنها کیفیت تصاویر به تصویر کشیده شده شگفت آور است، بلکه داده های باستان شناسی مرتبط با این مکان و خود چشم انداز به بازسازی یک قسمت کلیدی در تاریخ بشر در جاهای دیگر کمک می کند: لحظه ای که در آن حیوانات شروع به اهلی شدن کردند.

نمادهای قوی ای که پیکره گاوها و انسان ها را احاطه کرده است، گواهی دائمی از احترامی است که این جوامع به حیواناتی که روزی آنها را تأمین می کردند، می کردند.